Bydgoszcz

Bydgoszcz – miasto z 362 tys. mieszkańców – stolica administracyjna województwa kujawsko – pomorskiego oraz siedziba wojewody.

Miasto położone jest nad Brdą i Wisłą, na skraju Puszczy Bydgoskiej. W wyniku podziału księstwa kujawskiego w 1267 roku Bydgoszcz została siedzibą kasztelani w księstwie inowrocławskim. Lata 1329 – 1343 to okres w historii miasta, podczas którego Bydgoszcz znajdowała się w rękach Krzyżaków. Prawa miejskie otrzymała w 1346 roku z rąk króla Kazimierza Wielkiego. W czasie wojny trzynastoletniej w latach 1454 – 1466 miasto było główną kwaterą wojsk polskich. Po II pokoju toruńskim w 1466 roku miasto szybko zaczęło się rozwijać, m.in. dzięki rozwojowi handlu na szlaku wiślanym. Handlowano głównie solą i zbożem. 

Pomiędzy XIV a XVII wiekiem powstało wiele spichrzów zbożowych, magazynów, młynów oraz kaszarni. Od końca XVI wieku do 1688 roku na Wyspie Młyńskiej funkcjonowała mennica, najpierw prywatna a od 1613 roku królewska, w której była bita największa 100 dukatowa moneta polska. W 1657 roku w Bydgoszczy został zawarty traktat welawsko – bydgoski, który uniezależnił Prusy Książęce od Polski. Od 1772 roku miasto znalazło się w zaborze pruskim. 

Z polecenia króla pruskiego Fryderyka II w latach 1773 – 1774 zbudowano Kanał Bydgoski, łączący rzeki Noteć i Brdę. Wraz z powstaniem Kanału Bydgoskiego, zwiększyło się znaczenie miasta.  "Mały Berlin" posiada wspaniałą, monumentalną zabudowę w stylu secesyjnym. W okresie 1807 – 1815 miasto było siedzibą departamentu Księstwa Warszawskiego. 

W 1920 roku Bydgoszcz powróciła do niepodległej Polski. Do 1938 roku Bydgoszcz znajdowała się w granicach województwa poznańskiego, zaś później w województwie pomorskim. 
Od 1945 roku miasto zostało siedzibą województwa pomorskiego, później bydgoskiego. Bydgoszcz jest znaczącym ośrodkiem kulturalnym, przemysłowym, sportowym oraz usługowym. Miasto bardzo aktywnie kreuje kulturę polską poprzez działalność: Teatru Polskiego, Opery Nova oraz Filharmonii Pomorskiej. W kraju znane są również bydgoskie imprezy sportowe: Mistrzostwa Europy do lat 23, Puchar Europy Seniorów oraz Europejski Festiwal Lekkoatletyczny. Miasto rozsławiają wyższe uczelnie m.in. Uniwersytet Technologiczno – Przyrodniczy, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego oraz Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera UMK.

     

Spacer po mieście rozpoczynamy na Starym Rynku. W jego zachodniej pierzei dominuje dawny budynek Kolegium Jezuitów wzniesiony w latach 1644 – 1653 z fundacji biskupa chełmińskiego Kaspra Działyńskiego. Budynek był kilkakrotnie przebudowany na przestrzeni XVIII wieku. Po kasacie klasztoru jezuitów w 1782 roku budynek pełnił funkcje oświatowe. Od  1879 roku pełni rolę ratusza – siedziby władz miasta. Obok ratusza stał niegdyś  pojezuicki barokowy kościół św. Ignacego Loyoli, zbudowany w 1638 roku. Na schodach świątyni w 1657 roku został zaprzysiężony pokój welawsko – bydgoski.

W pierzei  północnej pod nr 1 mieści się założona w końcu XVI wieku apteka „Pod Złotym Orłem”.
W pierzei wschodniej warto zatrzymać się przy kamienicy pod nr 19, według  przekazu przedtem był tu dom z gospodą. W XVI wieku mieszkał w nim, leczył oraz przywracał młodość ludziom nasz najsłynniejszy czarnoksiężnik – Pan Twardowski. Na pamiątkę legendy codziennie o godz. 13.13 i 21.13 w okienku na poddaszu ukazuje się 2 metrowa postać mistrza Twardowskiego, który kłania się i pozdrawia oglądających.


Przechodzimy ul. Farną w kierunku katedry śś. Marcina i Mikołaja. Świątynia została wzniesiona z cegły w latach 1466 – 1502 w stylu późnego gotyku i jest najstarszą świątynią miasta. Jest zarazem sanktuarium maryjnym, w którym kult Matki Boskiej wiąże się z obrazem Matki Boskiej z Różą, umieszczonym w ołtarzu głównym. Wnętrze kościoła wypełnia kilka ołtarzy, obrazy, rzeźby oraz płyty inskrypcyjne i nagrobne. W południowej nawie stoi mosiężna chrzcielnica z początku XVII wieku, późnorenesansowa. Przed katedrą figura św. Jana Nepomucena z XIX wieku, który został skazany przez króla Wacława IV na śmierć jak głoszą przekazy za... nieujawnienie tajemnicy spowiedzi. Nepomucen jest patronem m.in. przepraw wodnych, mostów oraz świętym chroniącym pola uprawne i zasiewy przed powodzią  i suszą. 

Kontynuujemy spacer ul. Przyrzecze, z której skręcamy w prawo w ul. Ku Młynom. Przed nami odnoga Brdy, nazywana Młynówką okalająca Wyspę Młyńską, wcześniej zwaną Wyspą Królewską. Od średniowiecza wyspa była  przeznaczona na magazyny, spichrze zbożowe, młyny a także mennicę, która tu funkcjonowała od końca XVI wieku, napędzana 5  kołami wodnymi. W latach 1815 – 1825 ówczesne władze pruskie przeprowadziły modernizację zabudowy przemysłowej. Zlikwidowano wówczas stare młyny królewskie, magazyny i spichlerze za wyjątkiem kilku obiektów, w miejsce ich stawiając nowe młyny i magazyny, murowane z cegły. Idąc w prawo ul. Mennica dochodzimy do „Białego Spichlerza” budynku o konstrukcji szachulcowej (drewno, trzcina i glina) z końca XVIII wieku. Nazwa spichrza pochodzi od koloru ścian. W obiekcie eksponowane są zbiory historyczne Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy. Na wyspie ponadto znajdują się dom młynarza z XVI wieku, młyn kaszowy o metryce XV wiecznej oraz wozownia z XVIII wieku. Malownicze otoczenie Młynówki określane jest często jako Wenecja Bydgoska. Tutaj również powstała nowoczesna marina wodna -Przystań Bydgoszcz z kompleksem restauracyjnym, miejscami noclegowymi oraz klubem fitness.

Wracamy na ul. Przyrzecze, którą dochodzimy do ul. Długiej, na której pod numerem 13-17 znajduje się Muzeum Mydła i Historii Brudu, następnie kierujemy kroki do ul. Pod Blankami. Przy tej ostatniej w 2006 roku został odsłonięty pomnik króla Kazimierza Wielkiego, który nadał Bydgoszczy w 1346 roku prawa miejskie. Na granitowym kilkunastu tonowym postumencie umieszczono wykonaną z brązu 3 tonową postać króla siedzącego na koniu. Na ul. Pod Blankami zachował się najstarszy i najdłuższy, około 80 metrowy odcinek  średniowiecznych murów obronnych miasta, pochodzących z XIV i XV wieku. Fortyfikacje miejskie zostały zniszczone w czasie wojen szwedzkich i północnej, następnie na początku XIX wieku wyburzone i zasypane. Ulicą Pod Blankami ponownie dochodzimy do ul. Długiej. Ulica wyprowadza nas na Zbożowy Rynek i dalej na Rondo Bernardyńskie. Za rondem w głębi parku wznosi się pobernardyński kościół NMP Królowej Pokoju, zbudowany w latach 1552 – 1557 w stylu późnego gotyku. Po kasacie klasztoru Bernardynów w 1816 roku, świątynię przekazano ewangelikom. Od 1860 roku jest kościołem garnizonowym. Wewnątrz kościoła skromne wyposażenie z rokokową amboną z 2 połowy XVIII wieku i kilkoma płytami nagrobnymi. Kościół posiada ciekawy detal architektoniczny. 


Udajemy  się na północ, w kierunku Brdy, mijając po prawej budynki Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego. Przed mostem na Brdzie skręcamy w lewo w ul. Grodzką, przy której znajdują się charakterystyczne trzy spichrze – rozpoznawalna wizytówka miasta. Pierwszy pod nr 7 tzw. holenderski został  zbudowany w 1793 roku, drugi i trzeci pod nr 9 i 11 pochodzą z 1 połowy XIX wieku. Dawne spichrze zbożowe posiadają konstrukcję ryglową. Tu kończymy nasz spacer.
Zobacz film promocyjny prezentujący miasto Bydgoszcz.

---

Więcej informacji na:
www.bydgoszcz.pl
www.visitbydgoszcz.pl
www.bydzia-tv.pl
www.infobydgoszcz.pl